Tương lai AI 2025: Cuộc đua công nghệ và thay đổi chính sách

Trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là một khái niệm xa vời mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Từ việc đề xuất sản phẩm mua sắm trực tuyến, chẩn đoán bệnh tật, đến việc điều khiển các phương tiện tự lái, AI đang len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống xã hội và hoạt động kinh doanh.

Các ứng dụng của AI trong các lĩnh vực quan trọng như tài chính, y tế và giao thông tự động đã chứng minh tiềm năng to lớn của công nghệ này. 

Trong lĩnh vực tài chính, AI giúp các tổ chức phân tích dữ liệu, đưa ra quyết định đầu tư chính xác và phát hiện các hành vi gian lận.

Trong y tế, AI hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán bệnh, đưa ra phác đồ điều trị cá nhân hóa và khám phá các loại thuốc mới.

Trong giao thông, AI đang mở ra kỷ nguyên của xe tự lái và các hệ thống giao thông thông minh.

Trên cơ sở phân tích các xu hướng chính định hình trí tuệ nhân tạo (AI) vào năm 2025 và cùng khám phá các thay đổi về mặt công nghệ, chính sách, kinh doanh, cũng như những lo ngại về đạo đức và xã hội xoay quanh AI, độc giả sẽ hình dung rõ hơn về tương lai của AI, từ đó có sự chuẩn bị tốt nhất cho những thay đổi đang chờ đợi phía trước. 

Ông Đào Trung Thành, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ nhân tạo - ABAII. Ảnh: NVCC

Xu hướng công nghệ AI 2025

Thứ nhất, tác nhân AI và khả năng tự động hóa nâng cao (AI-powered Agents and Enhanced Autonomy): Trong năm 2025, AI sẽ không chỉ còn là một công cụ đơn thuần mà sẽ trở thành một yếu tố tích hợp sâu rộng vào cuộc sống hàng ngày.

Chúng ta sẽ chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của các tác nhân AI (AI agents), những hệ thống AI có khả năng hoạt động độc lập, tự đưa ra quyết định và thực hiện các nhiệm vụ phức tạp mà không cần sự can thiệp trực tiếp của con người.

Các tác nhân AI sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa công việc hằng ngày của chúng ta. Chúng có thể tự động quản lý lịch trình, sắp xếp email, lên kế hoạch mua sắm, hoặc thậm chí thực hiện các giao dịch tài chính.

Theo Microsoft, các tác nhân AI sẽ trở thành "ứng dụng của kỷ nguyên AI," tương tự như cách chúng ta sử dụng các ứng dụng khác nhau cho các tác vụ khác nhau ngày nay. Chúng sẽ biến đổi cách chúng ta làm việc và quản lý tổ chức. 

Thứ hai, cơ sở hạ tầng AI bền vững (Sustainable AI Infrastructure): Khi AI ngày càng được ứng dụng rộng rãi, việc phát triển một cơ sở hạ tầng AI bền vững trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Các tổ chức sẽ phải tìm kiếm các giải pháp để giảm thiểu tác động môi trường của các hoạt động AI, bao gồm việc sử dụng năng lượng hiệu quả hơn và giảm lượng khí thải carbon.

Các giải pháp làm mát hiệu quả và giảm thiểu tiêu thụ năng lượng sẽ trở thành ưu tiên hàng đầu. Các trung tâm dữ liệu mới sẽ sử dụng hệ thống làm mát bằng chất lỏng siêu hiệu quả, tiêu thụ ít nước và sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, địa nhiệt và năng lượng mặt trời.

Microsoft đang tiên phong trong việc sử dụng vật liệu xây dựng carbon thấp và các nguồn năng lượng carbon-free cho các trung tâm dữ liệu của mình.

Thứ ba, các công cụ AI chuyên biệt theo ngành (Domain-Specific AI Tools): Năm 2025, chúng ta sẽ thấy sự xuất hiện của nhiều công cụ AI chuyên biệt được thiết kế riêng cho từng ngành.

Thay vì sử dụng các mô hình AI chung chung, các tổ chức sẽ tìm kiếm các giải pháp được tinh chỉnh để phù hợp với các nhu cầu cụ thể của ngành mình. 

Ví dụ, trong y tế, AI sẽ được sử dụng để phân tích hình ảnh y tế, hỗ trợ chẩn đoán bệnh và cá nhân hóa điều trị. Trong tài chính, AI sẽ giúp phân tích rủi ro, phát hiện gian lận và tối ưu hóa danh mục đầu tư.

Trong lĩnh vực pháp lý, AI có thể hỗ trợ nghiên cứu luật pháp, soạn thảo hợp đồng và phân tích án lệ. Việc tập trung vào các công cụ AI chuyên biệt sẽ giúp cải thiện hiệu quả và độ chính xác của các ứng dụng AI trong từng ngành cụ thể. 

Thứ tư, sự phát triển của thực tế tăng cường (AR) (Advancements in Augmented Reality): Trí tuệ nhân tạo sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao trải nghiệm người dùng trong thực tế tăng cường (AR).

AI có thể giúp AR hiểu rõ hơn về môi trường xung quanh, tương tác với người dùng một cách tự nhiên hơn và cung cấp thông tin phù hợp theo ngữ cảnh.

Ví dụ, AI có thể giúp AR nhận diện các vật thể trong thế giới thực, cung cấp thông tin chi tiết về chúng, hoặc thậm chí cho phép người dùng tương tác với chúng một cách trực quan.

AI cũng có thể giúp AR cá nhân hóa trải nghiệm người dùng dựa trên sở thích và ngữ cảnh của từng người. 

Thứ năm, phương pháp tiếp cận hợp lý và các ứng dụng thực tiễn (Streamlined Approaches and Practical Applications): Trong năm 2025, chúng ta sẽ chứng kiến sự chuyển dịch từ lý thuyết sang thực tiễn trong việc ứng dụng AI.

Thay vì tập trung vào các nghiên cứu hàn lâm và các ý tưởng trừu tượng, các tổ chức sẽ tập trung vào việc giải quyết các vấn đề thực tế bằng các giải pháp AI cụ thể.

Các phương pháp tiếp cận hợp lý và tập trung vào các ứng dụng thực tiễn sẽ giúp các tổ chức khai thác được giá trị thực sự của AI một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Việc xây dựng các mô hình AI ổn định, bền vững và có khả năng giải quyết các vấn đề cụ thể sẽ là ưu tiên hàng đầu trong năm 2025.

Nhiều xu hướng công nghệ về AI sẽ diễn ra trong năm 2025. Ảnh minh hoạ Omdia

Xu hướng chính sách 2025

 Sự gia tăng đáng kể các quy định về AI trên toàn cầu sẽ là một trong 5 xu hướng chính sách nổi bật trong năm 2025. Sự phát triển nhanh chóng của AI đã đặt ra nhiều thách thức về đạo đức, xã hội và an ninh, đòi hỏi các chính phủ phải hành động để đảm bảo công nghệ này được phát triển và sử dụng một cách có trách nhiệm.

Đạo luật AI của Liên minh châu Âu (EU AI Act) được xem là một bước ngoặt quan trọng, thiết lập một khung pháp lý dựa trên rủi ro để quản lý AI.

Đạo luật này phân loại các hệ thống AI theo mức độ rủi ro và áp đặt các nghĩa vụ khác nhau đối với các nhà phát triển, nhà nhập khẩu, nhà phân phối và người dùng. Các quy định này bao gồm các yêu cầu về minh bạch, trách nhiệm giải trình, bảo mật và an toàn.

Ngoài ra, nhiều quốc gia khác cũng đang phát triển các quy định riêng về AI để bảo vệ quyền lợi của người dân và thúc đẩy phát triển AI một cách có đạo đức.

Chính sách AI cấp bang ở Mỹ (State-Level AI Policies) cũng được đánh giá là xu hướng chính sách mang lại những tác động cho thị trường AI trong năm 2025. Trong khi Hoa Kỳ chưa có luật liên bang về AI, các bang đang chủ động xây dựng các chính sách và quy định riêng.

Các sáng kiến này có thể tập trung vào các lĩnh vực cụ thể như bảo vệ dữ liệu cá nhân, chống phân biệt đối xử hoặc quản lý các ứng dụng AI rủi ro cao.

Một số bang như Colorado đã ban hành các đạo luật riêng về AI, tạo thành một bức tranh pháp lý phức tạp và đa dạng ở cấp tiểu bang.

Các công ty hoạt động trên nhiều tiểu bang sẽ cần phải tuân thủ các quy định khác nhau, điều này có thể gây ra những thách thức trong việc quản lý và tuân thủ pháp luật. 

Thay đổi địa chính trị trong bối cảnh AI khi cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực AI sẽ tiếp tục leo thang trong năm 2025. Cả hai quốc gia đều đang nỗ lực để giành vị trí dẫn đầu trong phát triển và quản lý AI, đồng thời tìm cách tác động đến các tiêu chuẩn và quy định toàn cầu về công nghệ này.

Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ đối với một số công nghệ AI tiên tiến đang gây ra những thách thức cho sự phát triển AI của Trung Quốc, nhưng Bắc Kinh cũng đang đầu tư mạnh vào nghiên cứu và phát triển để đạt được sự tự chủ về công nghệ.

Sự phân cực địa chính trị này có thể dẫn đến sự chia rẽ trong việc thiết lập các tiêu chuẩn AI toàn cầu, gây ra những khó khăn cho các doanh nghiệp hoạt động trên nhiều khu vực.

Chính sách ủng hộ tự động hóa khi chính phủ các nước đang ngày càng nhận ra vai trò quan trọng của tự động hóa và robot hóa trong việc nâng cao năng suất và giảm chi phí sản xuất.

Các chính sách khuyến khích đầu tư vào robot, tự động hóa và AI trong các ngành công nghiệp khác nhau có thể sẽ gia tăng.

Đặc biệt, các ngành sản xuất, xây dựng, nông nghiệp và logistics đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động, và AI cùng robot hóa có thể là chìa khóa để giải quyết vấn đề này.

Việc đưa ra các chính sách hỗ trợ tự động hóa và AI sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo ra các cơ hội việc làm mới trong các ngành công nghiệp công nghệ cao.

Tuy nhiên, cũng có khả năng các chính sách về AI sẽ có sự thay đổi, đặc biệt ở Mỹ. Tổng thống đắc cử Donald Trump được cho là có ý định giảm bớt các quy định về AI do các cơ quan liên bang ban hành.

Điều này có thể tạo ra một môi trường pháp lý ít ràng buộc hơn cho các công ty AI tại Mỹ, nhưng cũng có thể dẫn đến những rủi ro lớn hơn về đạo đức, bảo mật và an toàn.

Các bang có thể sẽ tăng cường các nỗ lực thiết lập các quy định của riêng họ để lấp đầy khoảng trống pháp lý. 

Bài 2: Tương lai AI 2025: Các khoản đầu tư khổng lồ và thách thức về mặt đạo đức